اثر ضد باروری عصاره آبی- الکلی برگ گیاه پونه در موش صحرایی نر بالغ

زمینه و هدف: عرضه فراوان فرآورده های گیاهی با وسعت زیاد در جوامع بشری امروز، مطالعات بافتی و هورمونی را ایجاب می کند و آگاهی از اثرات آن ها می تواند کمک مؤثری به بهداشت باروری محسوب شود. با توجه به مصرف گیاه پونه در صنایع غذایی و دارویی به علت داشتن اثرات مفید درمانی، در این مطالعه اثرات عصاره آبی – الکلی این گیاه بر عملکرد محور هیپوفیز – گناد مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، 40 سر موش صحرایی نر با وزن تقریبی 220-190 گرم در پنج گروه 8 تایی به مدت 28 روز مورد آزمایش قرار گرفت. گروه ها شامل کنترل، شاهد و گروه های تجربی دریافت کننده دوزهای 400 و 800 و 1600 mg/kg.b.w از عصاره آبی – الکلی برگ گیاه پونه به صورت درون صفاقی بودند. پس از آخرین دوز دریافتی، از تمام گروه ها نمونه خونی گرفته شده و بیضه ها خارج شدند. میزان هورمون های تستوسترون، fsh و lh اندازه گیری شد و بیضه ها پس از توزین مورد بررسی های بافت شناسی قرار گرفت. نتایج داده ها در سطح معناداری 05/0>p بررسی گردید. یافته ها: سطوح سرمی تستوسترون و هورمون های هیپوفیزی fsh و lh در گروه های تجربی کاهش معناداری (05/0>p) نسبت به گروه کنترل نشان داد. در بررسی های بافت شناسی کاهش تعداد اسپرماتیدها در دوزهای بالا و در بافت بینابینی کاهش معنادار تعداد سلول های لیدیگ مشاهده گردید. نتیجه گیری: عصاره آبی – الکلی برگ گیاه پونه در دوزهای پایین باعث کاهش هورمون های گنادوتروپ و تستوسترون می شود و در دوزهای بالا، این اثرات کاهشی با تخریب بافتی بیضه نیز همراه است.